วัฏจักรของชีวิต
- รายละเอียด
- หมวด: LanDharma
วัฏจักรของชีวิต
พระพุทธองค์ทรงตรัสว่า “สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม” แต่คนส่วนใหญ่ก็ไม่อาจปลงใจเชื่อในกฎแห่งกรรมได้อย่างสนิทใจ นอกจากผู้บรรลุบุพเพนิวาสานุสติญาณหรือผู้ที่มีภูมิจิตเป็นพระอริยบุคคลชั้นโสดาบันบุคคลขึ้นไป ความศรัทธาและความวางใจในกฎแห่งกรรมจึงจะแจ่มแจ้งและหมดวิจิกิจฉาความลังเลสงสัยได้อย่างเด็ดขาด
ในชาติก่อน ในตอนเป็นสาวเธอเป็นสตรีเจ้าชู้ แต่ในบั้นปลายของชีวิตมีเหตุการณ์ทำให้เกิดความสลดใจ เธอได้ออกบวชเป็นแม่ชีและบำเพ็ญปฏิบัติรักษาศีลอย่างเคร่งครัดและเสียชีวิตลงอย่างเงียบๆภายในวัดในฐานะนักบวชผู้ทรงศีล
มาชาตินี้เธอเป็นคนรูปร่างหน้าตาสะสวย เพราะอานิสงส์แห่งการบำเพ็ญศีลในบั้นปลายชีวิตมาอย่างดี เป็นสตรีที่มีเสน่ห์เป็นที่ต้องตาของบุรุษเพศทั้งหลาย ชีวิตในวัยสาวของเธอวุ่นวายด้วยเรื่องผู้ชายเพราะวิบากกรรมที่เคยเจ้าชู้มาแต่อดีต แต่ก็ไม่สามารถตกลงปลงใจกับใครได้เพราะจิตสำนึกเดิมในอดีตเคยบวชเป็นแม่ชีคอยเตือนให้เห็นโทษของการมีครอบครัว
มาในชาตินี้แม้จะเป็นคนสวยก็ไม่ได้แต่งงาน เพราะเคยอธิษฐานไว้เมื่อตอนเป็นแม่ชีในชาติก่อนตอนจะสิ้นใจว่าขอให้รอดพ้นจากผู้ชายและได้ปฏิบัติธรรมต่อในชาติหน้า แต่ด้วยวิบากกรรมที่หลงใหลในรูปร่างและความสวยของตัวเอง และพอใจที่ทำให้ผู้ชายไหลหลงและภาคภูมิใจซึ่งเป็นนิสัยเจ้าชู้ติดตัวมา แม้จะพบเส้นทางธรรมและครูบาอาจารย์แต่ก็เกิดการเจ็บป่วยและมีอุปสรรค จนไม่สามารถทนความลำบากในการใช้ชีวิตอยู่ในวัดได้ จึงต้องถูกวิบากกรรมซัดให้ระหกระเหินต่อไป จนวันหนึ่งวิบากกรรมคลายลงไปเธอจึงจะได้ปฏิบัติธรรม
ตัวอย่างข้างต้นที่ยกมานี้ คือความลี้ลับและซับซ้อนของกฎแห่งกรรม ซึ่งยากนักที่ใครจะหยั่งถึงได้แจ่มแจ้งชัดเจน ยกเว้นแต่องค์พระศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าของเราเท่านั้น พระอรหันต์แม้จะทรงอภิญญาจิตเพียงใดก็รู้ได้เพียงเศษเสี้ยวของวิถีแห่งกรรมเท่านั้น กฎแห่งกรรมจึงเป็นสิ่งที่เข้าใจยากและปลงใจเชื่อได้ยากสำหรับปุถุชนจึงเป็นเรื่องธรรมดา
ในตอนต้นของชีวิตเขาเป็นคนไม่เอาไหน ไม่มีภาวะความเป็นผู้นำทั้งกินเหล้าทั้งเล่นการพนันไปตามสังคมเพื่อนฝูง ภรรยาเป็นคนพาเขาไปวัดเพื่อให้พระช่วยอบรมสั่งสอน ต่อมาภรรยาออกสู่สังคมชั้นสูงและนอกใจ เขาบ้าคลั่งเกือบฆ่าเธอตาย แต่ได้พระอาจารย์รูปนั้นซึ่งเขาไม่เคยเห็นความหมายมาก่อนช่วยเตือนสติจนเขาผ่านพ้นวิกฤติครั้งสำคัญในชีวิตไปได้
ความผิดหวังและความล้มเหลวในชีวิตครอบครัวที่เริ่มต้นมาแบบไม่ตั้งใจ บัดนี้ความทุกข์สอนเขาให้กลายเป็นคนใหม่ที่ไม่กินเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ตั้งใจสร้างกุศลคุณงามความดี จากแต่ก่อนเขาไม่เคยสนใจการรักษาศีล เขาเริ่มเกิดศรัทธาที่จะรักษาศีลแปดได้บ่อยๆ จิตได้สัมผัสกับความสงบร่มเย็นที่ไม่เคยรู้จักมาก่อน เขาเคยพูดว่าเขาอยากบวช แต่พระอาจารย์รูปนั้นบอกกับเขาว่า “อีกไม่นานเธอจะมีเมียใหม่”
วันไหนว่างจากงานประจำ เขาจะไปรดน้ำต้นไม้ในวัดคนเดียว กวาดบริเวณวัดคนเดียว ขัดห้องน้ำคนเดียว ทำทุกอย่างด้วยความสุขและปลื้มปีติใจ เขาเพียรสร้างกุศลด้วยความไม่ถือตัว ไม่รังเกียจว่างานสูงงานต่ำ งานใดที่คนอื่นนึกรังเกียจไม่กล้าทำ เขาก็กล้าทำด้วยความอุตสาหะจนเป็นที่ชื่นชมของพระและผู้คนที่พบเห็นโดยทั่วไป
อานิสงส์แห่งกรรมดีที่เขาได้ช่วยงานวัดซึ่งเป็นวัดที่ยากจนและไม่มีชื่อเสียง ต่อมาเขาสอบเข้ารับราชการได้และหน้าที่การงานเจริญรุ่งเรืองอย่างรวดเร็ว จากคนไม่เอาไหนและไม่มีความสามารถอะไรในสายตาของเพื่อนฝูงและอดีตภรรยา เขากลับกลายเป็นคนมีภาวะเป็นผู้นำ มีสง่าราศีและได้พบรักแต่งงานกับภรรยาคนใหม่ซึ่งมีทั้งการศึกษาและมีความเป็นแม่บ้านสมบูรณ์ ชีวิตการงานในทางราชการก็เจริญรุ่งเรืองก้าวหน้าตามลำดับ อันเกิดจากอานิสงส์แห่งการอุปัฏฐากอาจารย์ผู้ไม่มีชื่อเสียงมีแต่คนให้ร้ายเบียดเบียนด้วยจิตที่เป็นกุศลอย่างยากที่คนอื่นจะทำได้และการช่วยพัฒนาวัดที่ยากจนแห่งนั้นด้วยหยาดเหงื่ออย่างบริสุทธิ์ใจ
ต่อมาหลังจากชีวิตประสบความสำเร็จและรุ่งเรืองอยู่สิบปี เขาไม่ได้สร้างบุญด้วยใจบริสุทธิ์และด้วยความอุตสาหะเหมือนเมื่อก่อน เพราะมีคนยุแหย่ให้ภรรยาของเขาเกิดความระแวงหวงแหนและมีภาระเรื่องลูกน้อย ความเป็นผู้มีเกียรติเขาจึงไม่อาจทำหน้าที่อันเสื่อมเสียเกียรติเหมือนเดิมได้ การสร้างบุญกุศลบารมีจึงขาดช่วงไป บุญกุศลที่ส่งให้เขามีความสุขในครอบครัวและเจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงานที่เคยมีอย่างต่อเนื่องมาก็เริ่มถดถอยลงไป ชีวิตเริ่มประสบปัญหาแบบใหม่ซึ่งตัวเขาก็เริ่มไม่ค่อยเข้าใจเหมือนกัน
เขาได้อาศัยวัดที่ยากจนและดักดานไร้ชื่อเสียงแห่งนั้น เป็นเนื้อนาบุญสำหรับสร้างบุญกุศลและบารมี บารมีของเขาจึงแก่กล้ากว่าคนทั่วไปจนได้เป็นหัวหน้าคน เพราะต้องใช้กำลังใจอย่างสูงและมีศรัทธาเต็มปี่ยมจึงทำได้ แต่วัดอื่นหรือสถานที่อื่นที่เขาไปปรากฏตัวและได้รับเกียรติมีหน้ามีตาต่อหน้าคนทั่วไปในภายหลัง เป็นเรื่องของการ “เสวยผลบุญ”ที่ทำไว้ ไม่ใช่ “การสร้างบุญ”เหมือนตอนชีวิตยังต่ำต้อย เพราะไม่ต้องอาศัยกำลังใจอะไร อานิสงส์ของบุญจึงเกิดน้อย เขากลายเป็นผู้มีเกียรติ ได้รับเกียรติ แต่เขาไม่ได้อานิสงส์แห่งบุญ
วัดแรกที่ยากจนคือวัดที่เขาได้สร้างบุญไว้ ส่วนวัดต่อๆมาที่เขาไปปรากฏตัวอย่างผู้มีเกียรติ คือสถานที่เสวยผลบุญของเขามากกว่าจะเป็นการสร้างบุญอย่างแท้จริง นี้คือความซับซ้อนลี้ลับของกฎแห่งกรรมที่คนทั่วไปยากจะเข้าใจอีกประการหนึ่ง
เธอเป็นเด็กสาวจากต่างจังหวัด มีรูปร่างหน้าตาสะสวยและมีไหวพริบปฏิภาณมากด้วยความสามารถ ในวัยยี่สิบปีเศษเธอกำลังอยู่ในวัยสาวเต็มตัว เจ้านายของเธอขอให้เธอยอมเป็นอนุภรรยาหรือเมียเก็บของเขา แต่เธอปฏิเสธอย่างเด็ดขาดและพูดให้สติแก่เจ้านายของเธอว่าให้คิดถึงหัวอกภรรยาของเขาผู้เป็นแม่บ้านที่แสนดีและไม่มีความผิดอะไร
ความเด็ดเดี่ยวกล้าหาญในทางจริยธรรมที่ไม่น่าเกิดขึ้นได้กับเด็กสาวที่อยู่ในวัยเพียงแค่นั้น ทำให้เจ้านายของเธอได้สติและไม่กล้าหักหาญน้ำใจ เขาขอบใจเธอที่ช่วยเตือนสติที่ทำให้เขารักษาคุณธรรมของตัวเองและรักษาครอบครัวไว้ได้ เธอคิดถึงคำของแม่ก่อนออกจากบ้านว่าจะยากจนแค่ไหนก็อย่าไปเป็นเมียน้อยของใคร เพราะคิดถึงคำของแม่และคิดถึงใบหน้าภรรยาคนซื่อของเจ้านาย เธอจึงผ่านพ้นวิกฤติครั้งสำคัญครั้งนั้นมาได้เหมือนมีเทพเจ้าช่วยรักษาคุ้มครองอย่างน่าอัศจรรย์
อานิสงส์ที่เธอไม่ยอมทำตามอารมณ์ของเจ้านาย และไม่ยอมทรยศต่อเจ้านายผู้หญิง ทำให้เธอกลายเป็นที่เคารพนับถือและเกรงอกเกรงใจของคนในตระกูลนั้น อานิสงส์ที่เธอไม่เห็นแก่เงิน ไม่เห็นแก่ความสะดวกสบาย หัวใจขอเธอจึงยิ่งใหญ่เหนือกว่าเงินทองและทรงคุณธรรมไว้ได้อย่างสง่างาม แม้เธอจะเป็นเพียงเด็กสาวบ้านนอก แต่เธอได้ทำให้เศรษฐีร้อยล้านผู้ยิ่งใหญ่นับถือน้ำใจตลอดไป
คุณธรรมอันเกิดจากการทำในสิ่งที่เด็กสาวโดยทั่วไปทำได้ยากในครั้งนั้น ความดีได้ส่งผลตอบแทนทำให้เธอได้พบกับความรักอันประเสริฐและยิ่งใหญ่ และพบกับชีวิตที่มีความสุขและร่มเย็นในเวลาต่อมา นี้คือผลบุญของสตรีผู้มีศีลที่น้อยคนจะทำได้เช่นเธอ นอกจากจะรักษาคุณธรรมของเธอไว้ได้ เธอยังช่วยรักษาคุณธรรมของเจ้านายและครอบครัวของเขาให้มีความเป็นปกติสุขร่มเย็นจนกระทั่งทุกวันนี้
วัฏจักรของชีวิตแต่ละคนที่ดำเนินไปบนโลกใบนี้ ย่อมมีโอกาสประกอบทั้งกรรมชั่วและกรรมดี ทุกชีวิตล้วนเป็นไปตามกฎแห่งกรรม ดังนั้นมนุษย์ทุกคนจึงควรหมั่นบำเพ็ญทาน รักษาศีล บำเพ็ญภาวนาและประกอบแต่กรรมดีไว้เสมอ
ให้ทุกสิ่งเกิดและดับอย่างอิสระด้วยตัวของมันเอง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องดีหรือเรื่องร้าย จงมีสติตั้งมั่นไว้เสมอไม่ว่าจะพบกับความสมหวังหรือผิดหวัง เดี๋ยวทุกสิ่งก็จะผ่านไปตามกฎอนิจจัง วันนี้อาจผิดหวัง แต่วันพรุ่งนี้อาจเต็มเปี่ยมด้วยพลังและความสมหวังอาจมาเยือน
ขอให้เราทุกคนยอมรับในกฎแห่งกรรมและเข้าใจวัฏจักรของชีวิตไว้เช่นนี้ อุปสรรคและปัญหาอันมากมายที่เข้ามาในชีวิต ในที่สุดก็จะค่อยๆคลี่คลายไปและพบกับความสดใสในวันหนึ่งอย่างแน่นอน ขอจงเข้มแข็งและมีกำลังใจไว้เสมอเถิด
คุรุอตีศะ
๒ กันยายน ๒๕๕๗